Chỉ số sợ hãi và tham lam của tiền mã hóa là gì?
Mặc dù giao dịch đòi hỏi sự tỉnh táo và phát triển dựa trên nghiên cứu, nhưng cảm xúc của con người vẫn đóng vai trò quan trọng trong không gian tài chính. Và cũng giống như các nhà phân tích sử dụng tâm lý thị trường để đánh giá liệu một đợt tăng giá hay giảm giá sắp xảy ra hay đang diễn ra mạnh mẽ, Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của tiền mã hóa được sử dụng để đánh giá phản ứng cảm xúc của con người. Chỉ số này là công cụ mạnh mẽ mà trader tiền mã hóa dựa vào để đưa ra quyết định giao dịch sáng suốt. Với tầm quan trọng đó, chúng ta sẽ khám phá Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa, đánh giá tổng thể về tính hữu ích và cách thức xây dựng bằng cách hiểu những yếu tố cần có để tính toán chỉ số này.
Tóm tắt
Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa là một công cụ nghiên cứu giúp đo lường tâm lý thị trường trong không gian tiền mã hóa.
Chỉ số này hoạt động bằng cách chấm điểm tâm lý thị trường từ 0 (sợ hãi cực độ) đến 100 (tham lam cực độ) bằng cách sử dụng dữ liệu từ biến động, mạng xã hội và khảo sát.
Điểm mạnh của chỉ số này bao gồm việc giúp trader tiền mã hóa hiểu được tâm lý thị trường và có khả năng tìm ra cơ hội mua/bán. Tuy nhiên, hạn chế nằm ở chỗ chỉ số này không phù hợp với các chu kỳ dài hạn, bỏ qua altcoin và không xem xét các đợt tăng giá sau Bitcoin halving.
Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa được sử dụng tốt nhất để phân tích tâm lý ngắn hạn khi kết hợp với các công cụ nghiên cứu khác.
Cuối cùng, không nên sử dụng Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa như một công cụ thay thế cho việc thẩm định. Thay vào đó, đây nên là một yếu tố bổ sung cho quá trình nghiên cứu tổng thể.
Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa là gì?
Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa do Alternative.me cung cấp là công cụ phổ biến được sử dụng để đo lường tâm lý của trader trên thị trường tiền mã hóa. Chỉ số này tổng hợp dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm biến động, động lực thị trường, tiếng vang trên mạng xã hội và sự thống trị của Bitcoin, để tạo điểm số từ 0 (sợ hãi cực độ) đến 100 (tham lam cực độ). Điểm số này có thể là chỉ báo hữu ích cho trader, có khả năng báo hiệu cơ hội mua trong thời kỳ sợ hãi cực độ và cảnh báo những quyết định bốc đồng trong thời điểm tham lam cực độ. Tuy nhiên, cần nhớ rằng chỉ số này chỉ là một điểm dữ liệu và không nên được sử dụng cô lập để đưa ra quyết định giao dịch.
Nguồn gốc Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa
Bộ phận Kinh doanh của CNN đã phát triển Chỉ số Sợ hãi và Tham lam để phục vụ tâm lý thị trường chứng khoán. Ý tưởng của CNN là cố gắng nắm bắt mức giá mà trader sẵn sàng trả cho cổ phiếu. Chỉ số này dựa trên hai cảm xúc chính của con người được sử dụng trong việc đưa ra bất kỳ quyết định giao dịch nào - sợ hãi và tham lam. Với mức độ phổ biến đó, ý tưởng này đã được tích hợp vào thị trường tiền mã hóa.
Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa chủ yếu nắm bắt giá Bitcoin bằng cách đánh giá theo mức sợ hãi cực độ và tham lam cực độ. Chỉ báo tâm lý thị trường này chạy trên thang điểm từ 0 đến 100. Khi chỉ báo chuyển về 0, thị trường đang ở trạng thái sợ hãi cực độ, nghĩa là trader đang bán tháo tài sản. Nếu mức này tăng lên 100, thị trường tiền mã hóa nhìn chung là quá lớn và trader đang ở vị thế cực kỳ tham lam. Tham lam cực độ có nghĩa là trader đang tích lũy tài sản khi giá Bitcoin tăng.
Chỉ số Sợ hãi và Tham lam được trang web phổ biến Alternative.me tái tạo và tích hợp vào không gian tiền mã hóa. Trang web này được cập nhật hằng ngày.
Ý tưởng ở đây là đánh giá đầu ra cảm xúc của cả hai cảm xúc trong việc phân tích tâm lý thị trường tốt hơn trong không gian tiền mã hóa. Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa nắm bắt xu hướng tăng giá và giảm giá hằng ngày, hằng tuần và hằng tháng.
Trong thị trường tăng giá, trader tiền mã hóa luôn gặp phải hội chứng sợ bỏ lỡ (FOMO), xảy ra khi trader tích lũy tài sản kỹ thuật số mà không có nhiều nghiên cứu cơ bản vì giá bitcoin tăng. Nhưng sự vội vàng này chỉ kéo dài trong một thời gian ngắn, vì tâm lý thị trường thay đổi nhanh chóng theo thời gian.
Một bong bóng tiền mã hóa có thể được tạo nếu tài sản tiếp tục tăng giá trị (trở nên quá cao). Nhận thức này và nỗi sợ hãi cực độ về việc giá trị tài sản giảm (nguyên nhân dẫn đến sự đảo chiều giá) thường khiến trader phải bán tháo tài sản một cách đột ngột. Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa nắm bắt cả hai thái cực và cố gắng đưa ra ý tưởng về cách thị trường đang phản ứng dựa trên những cảm xúc này.
Thị trường sợ hãi thường là cơ hội mua lý tưởng cho trader thông minh, vì họ có thể bắt đáy. Mặt khác, trader thành thạo luôn bán trong các phiên tham lam cực độ để mua với giá thấp hơn sau khi giá trị tài sản giảm.
Cách tính Chỉ số Sợ hãi và Tham lam
Nguồn: Alternative.me Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa được xây dựng bằng cách sử dụng một số chỉ số và thông số. Hãy tìm hiểu sáu thông số quan trọng được tính đến ở đây.
1. Độ biến động
Biến động thị trường là chỉ số quan trọng nhất được sử dụng trong Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa, thường do bản chất của thị trường tiền mã hóa. Thông số này kiểm soát 25% chỉ số sợ hãi của tiền mã hóa sợ hãi và so sánh biến động giá hiện tại với mức trung bình trong 30 và 90 ngày qua.
Nếu có biến động mạnh trong những giai đoạn này, rất có khả năng thị trường sẽ sợ hãi và dẫn đến xu hướng dự đoán giảm giá. Mặt khác, sự tăng trưởng giá ổn định trong những giai đoạn này có thể tạo điều kiện thuận lợi cho tâm lý thị trường tốt hơn cho thị trường tiền mã hóa.
2. Động lực thị trường và khối lượng giao dịch
Động lực thị trường nắm bắt sự tăng hoặc giảm giá trong một khoảng thời gian cụ thể. Tuy nhiên, chỉ số này không chỉ tập trung vào giá mà còn xem xét cả khối lượng giao dịch. Khối lượng giao dịch càng cao thì càng có nhiều trader tham gia, từ đó tỷ lệ tham lam càng cao và ngược lại. Động lực thị trường được tính trong khoảng thời gian 30 đến 90 ngày và đóng góp khoảng 25% vào số liệu Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa.
3. Mạng xã hội
Mạng xã hội đã trở thành hình thức ảnh hưởng chính khi đưa ra quyết định giao dịch tiền mã hóa. Trên các nền tảng như X và Reddit, trader đưa ra lời khuyên về tài chính. Với tỷ lệ tương tác cao, chỉ số này có thể chỉ ra xu hướng tăng giá hoặc giảm giá tiềm năng sắp xảy ra.
Các đường chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa theo dõi các hashtag và nội dung đề cập đến Bitcoin và đối chiếu chúng với mức trung bình lịch sử. Với tỷ lệ tương tác cao hơn đối với các tweet hoặc bài đăng nhắm vào Bitcoin, khả năng xảy ra đợt tăng giá sẽ cao hơn.
Các nền tảng mạng xã hội đã trở thành công cụ hữu ích để trader tiền mã hóa tự xưng đưa ra lời khuyên về tài chính và thúc đẩy các kịch bản FOMO. Ví dụ: nếu người dùng có ý định bơm xả một tài sản, họ có thể thúc đẩy các cuộc trò chuyện về vấn đề này bằng cách cung cấp thông tin có vẻ có giá trị. Sau khi các trader tham gia, trader ban đầu sẽ bán tháo tài sản, để lại cho những người khác một túi coin vô dụng.
Mạng xã hội chiếm khoảng 15% Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa.
4. Khảo sát thị trường
Khảo sát không phải là khái niệm mới và thường được sử dụng để đánh giá tâm lý thị trường xung quanh không gian tiền mã hóa. Số liệu này chiếm khoảng 15% Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa và thường được thu thập hằng tuần.
Có khoảng 2.000 đến 3.000 người tham gia được hỏi về bầu không khí chung của thị trường và suy nghĩ của họ. Nếu khảo sát thu được nhiều kết quả tích cực hơn, điều này có thể thúc đẩy tâm lý thị trường hướng tới quỹ đạo dự đoán tăng giá.
5. Sự thống trị của Bitcoin
Bitcoin vẫn là tài sản ảo số một. Mặc dù Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa chủ yếu tập trung vào tài sản Bitcoin, nhưng Sự thống trị của Bitcoin cao trong phiên thị trường có thể cho thấy điều kiện thị trường sợ hãi. Điều này khiến thị trường trở nên không ổn định và không phù hợp để trader tham gia. Điều này là do Bitcoin được coi là thiên đường cho các tài sản tiền mã hóa. Sự thống trị BTC cao có thể chỉ ra nỗi sợ hãi ngày càng gia tăng trên thị trường.
Tuy nhiên, trong một thị trường do altcoin thống trị, trader muốn đạt được lợi nhuận lớn hơn và trở nên tham lam hơn nhiều. Tình trạng này phần lớn sẽ tạo điều kiện giảm vị thế thống trị của Bitcoin. Sự thống trị của Bitcoin chiếm khoảng 10% chỉ số này.
6. Xu hướng tìm kiếm trên Google
Google Trends liên quan đến các truy vấn dữ liệu nêu bật câu hỏi của người dùng công cụ tìm kiếm này trong một khoảng thời gian cụ thể. Nếu truy vấn liên quan đến Bitcoin và tiền mã hóa tăng lên, cơ hội Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa chuyển thành tham lam cực độ sẽ cao hơn.
Ví dụ: sự gia tăng trong các lượt tìm kiếm trên Google nhấn mạnh cách mua bitcoin có thể thúc đẩy một đợt tăng giá trên thị trường tiền mã hóa, trong khi đó, việc bán bitcoin có thể tạo điều kiện thuận lợi cho giảm giá.
Số liệu này chiếm 10% chỉ số.
Lợi ích khi sử dụng Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa
Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa có thể mang lại kết quả tốt nếu được kết hợp với bí quyết kỹ thuật và nghiên cứu cân bằng.
Lợi ích đầu tiên là cung cấp cho trader thành thạo một thông tin ghi nhận nhanh về tâm lý thị trường nói chung để hỗ trợ đưa ra quyết định sáng suốt hơn. Trong bối cảnh mà nhiều người có xu hướng đi theo người dẫn đầu, trader thành thạo có thể sử dụng Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa để xây dựng chiến lược ngược dòng và đón đầu bất kỳ tâm lý quá sợ hãi hoặc tham lam nào.
Một lợi ích khác của chỉ số này là nó buộc trader phải thận trọng hơn khi đưa ra quyết định giao dịch. Chỉ báo này có thể giúp trader điều chỉnh theo tâm lý chung và nắm bắt xu hướng chung của thị trường trong một giai đoạn cụ thể.
Cuối cùng, Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa có thể là một công cụ hiệu quả để hiểu tâm lý thị trường cho bất kỳ trader mới bắt đầu nào mới làm quen với ý tưởng nghiên cứu các xu hướng hiện có trên thị trường. Với các dấu hiệu dễ đọc và các thành phần được nêu rõ ràng, Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa là công cụ hữu ích để đánh giá các dòng cảm xúc ngầm và đưa ra quyết định. Dù không nên là yếu tố duy nhất, nhưng chỉ số này có thể hoạt động như một chiếc la bàn, chỉ ra các dự án có khả năng bị định giá thấp trong thời kỳ sợ hãi hoặc cảnh báo về các giao dịch mua bốc đồng trong các giai đoạn tham lam.
Những chỉ trích về Chỉ số Sợ hãi và Tham lam
Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa cũng có những nhược điểm, vì một số trader đã chỉ ra những điểm yếu của nó. Một hạn chế như vậy là Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa không phải là chỉ báo tuyệt vời cho chu kỳ tiền mã hóa dài hạn vì các đợt giảm giá và tăng giá dài hạn thường có các giai đoạn chu kỳ sợ hãi và tham lam. Điều này có nghĩa là chỉ số có thể tăng trở lại trong các chu kỳ lớn hơn này, đưa ra các tín hiệu hỗn hợp có thể không hữu ích cho trader dài hạn muốn tham gia hoặc thoát thị trường.
Một nhược điểm nữa là chỉ số này không xem xét các coin và token lớn khác trong không gian tiền mã hóa. Điều này có thể bao gồm từ việc loại trừ Ethereum, dự án tiền mã hóa lớn thứ hai tính theo vốn hóa thị trường, cho đến việc loại bỏ toàn bộ các lĩnh vực altcoin có thể đang trở nên nổi bật trong thị trường tiền mã hóa.
Cuối cùng, chỉ số tổng thể không xem xét khả năng tăng giá có thể xảy ra sau sự kiện Bitcoin halving. Như vậy, chỉ số này có thể chưa thể hiện đúng mức tiềm năng tăng giá đáng kể trong những tháng sau khi halving. Trader tiền mã hóa nên nhận thức được hạn chế này và cân nhắc kết hợp các biến động giá lịch sử xung quanh các sự kiện vào phân tích tổng thể của họ.
Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa có đáng tin cậy không?
Dựa trên những điểm mạnh và hạn chế được thảo luận ở trên, thật công bằng khi nói rằng không nên chỉ dựa vào Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa để đưa ra quyết định giao dịch tiền mã hóa.
Mặc dù Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa là công cụ mạnh mẽ để đánh giá tâm lý thị trường, trader không thể sử dụng nó một cách riêng biệt do chỉ số này tập trung vào việc cảm nhận tâm lý thị trường ngắn hạn. Trước khi tìm đến chỉ số này như một lời khuyên về tài chính và đưa ra quyết định, trader nên thực hiện thẩm định và hỗ trợ các chiến lược của mình bằng nghiên cứu cụ thể.
Ngoài ra, trader nên cân nhắc nhu cầu riêng của mình trước khi tận dụng công cụ này. Trader dài hạn có thể phải tập trung vào các nguyên tắc cơ bản của tài sản thay vì sử dụng chỉ báo này.
Lời kết
Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Tiền mã hóa là chỉ báo động có thể được sử dụng một cách thuận tiện để nắm bắt tâm lý thị trường hiện tại. Chỉ số này dựa trên cảm xúc sợ hãi và tham lam của con người, từ đó trở thành công cụ hữu ích để trader lướt sóng kiếm lời. Tuy nhiên, việc giới hạn ở các thông tin ghi nhận nhanh ngắn hạn về tâm lý thị trường tiền mã hóa khiến nó trở nên không phù hợp với các dự đoán thị trường dài hạn. Do đó, mặc dù việc sử dụng công cụ này có thể giúp trader hiểu rõ hơn về mức độ dự đoán tăng giá hoặc dự đoán giảm giá của thị trường, nhưng không nên chỉ dựa vào đó làm công cụ duy nhất để giao dịch tiền mã hóa.
Bạn muốn tìm hiểu các công cụ tâm lý thị trường tiền mã hóa khác? Hãy đọc hướng dẫn của chúng tôi về các công cụ phân tích tiền mã hóa tốt nhất để biết thêm nhiều công cụ nghiên cứu phù hợp với bạn. Ngoài ra, bạn cũng có thể xem quan điểm của chúng tôi về DYOR để có thể tự nghiên cứu theo tốc độ của riêng mình.
FAQs
Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Bitcoin đo lường những cảm xúc chính mà trader sợ hãi và tham lam trải qua khi giao dịch. Chỉ số này cân nhắc đầu ra cảm xúc đặc trưng của tâm lý thị trường dựa trên nhiều số liệu để xác định thị trường tăng giá hoặc giảm giá ngắn hạn.
Trader có thể dễ dàng kiểm tra Chỉ số Sợ hãi và Tham lam của Bitcoin hiện tại trên trang web Alternative.me để tìm hiểu tâm lý thị trường hiện tại.
Chuyên mục Kinh doanh của CNN đã phát triển Chỉ số Sợ hãi và Tham lam ban đầu để đánh giá tâm lý thị trường liên quan đến cổ phiếu. Chỉ số này cung cấp thông tin ghi nhận nhanh về số tiền mà trader sẵn sàng trả để mua cổ phiếu. Kể từ đó, Alternate.me đã cung cấp phiên bản tiền mã hóa của chính chỉ số này với các thành phần tương tự.
Chỉ số này lấy dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau như độ biến động, tiếng vang trên mạng xã hội, động lực thị trường và sự thống trị của Bitcoin để tạo ra điểm số dao động từ 0 đến 100, đồng thời thể hiện mức độ sợ hãi và tham lam trên thị trường.
Chỉ số này có thể là chỉ số hữu ích cho trader tiền mã hóa ngắn hạn. Khi điểm số thấp (sợ hãi cực độ), điều này có thể gợi ý cơ hội mua vì giá có thể giảm. Ngược lại, điểm số cao (tham lam cực độ) có thể chỉ ra rằng thị trường đang quá nóng và cần điều chỉnh.
© 2025 OKX. Bài viết này có thể được sao chép hoặc phân phối toàn bộ, hoặc trích dẫn các đoạn không quá 100 từ, miễn là không sử dụng cho mục đích thương mại. Mọi bản sao hoặc phân phối toàn bộ bài viết phải ghi rõ: “Bài viết này thuộc bản quyền © 2025 OKX và được sử dụng có sự cho phép.” Nếu trích dẫn, vui lòng ghi tên bài viết và nguồn tham khảo, ví dụ: “Tên bài viết, [tên tác giả nếu có], © 2025 OKX.” Một số nội dung có thể được tạo ra hoặc hỗ trợ bởi công cụ trí tuệ nhân tạo (AI). Không được chỉnh sửa, chuyển thể hoặc sử dụng sai mục đích bài viết.
Bài viết liên quan
Xem thêm
Giải thích về công cụ phái sinh Bitcoin: Hợp Đồng Futures Kỳ Hạn, Futures Vĩnh Cửu và Quyền Chọn
Phái sinh là chứng khoán hoặc hợp đồng có thể giao dịch với giá trị phụ thuộc vào tài sản cơ sở. Trong hầu hết trường hợp đối với công cụ phái sinh tiền mã hoá, tài sản cơ sở là Bitcoin (BTC), hoặc các loại tiền mã hóa hàng đầu khác.
Nói chung, phái sinh là công cụ tài chính phức tạp, thường có rủi ro cao, hữu ích cho việc quản lý rủi ro thông qua phòng ngừa rủi ro.
Phái sinh truyền thống
Trong khi những thị trường truyền thống đã sử dụng nhiều hình thức phái sinh khác nhau trong hàng nghìn năm, thì các hình thức hiện đại của giao dịch phái sinh có thể bắt nguồn từ những năm 1970 và 1980, khi Sở giao dịch hàng hóa Chicago (CME) và Hội đồng thương mại Chicago (CBOT) giới thiệu hợp đồng futures kỳ hạn.
Các loại công cụ phái sinh phổ biến nhất bao gồm hợp đồng tương lai, hợp đồng kỳ hạn và quyền chọn, dựa trên nhiều loại tài sản, bao gồm cổ phiếu, tiền tệ, trái phiếu và hàng hóa. Với số lượng lớn công cụ phái sinh hiện có, rất khó xác định quy mô của thị trường, ước tính từ hàng nghìn tỷ đến hơn một triệu tỷ USD.
Hợp đồng Futures Bitcoin
Trong số những công cụ phái sinh tiền mã hóa, hợp đồng futures Bitcoin là hợp đồng đầu tiên trở nên phổ biến và vẫn được giao dịch nhiều nhất về khối lượng. Hợp đồng tương lai BTCđã được giao dịch trên các nền tảng nhỏ hơn vào đầu năm 2012, nhưng phải đến năm 2014, nhu cầu ngày càng tăng đã thúc đẩy các sàn giao dịch lớn, cụ thể là CME Group Inc và Cboe Global Markets Inc, tham gia.
Hiện nay, hợp đồng futures Bitcoin là một trong những công cụ được giao dịch phổ biến nhất trong ngành, và các sàn giao dịch hàng đầu như OKX ghi nhận khối lượng giao dịch hằng ngày đạt hàng tỷ USD.
Hợp đồng futures Bitcoin là gì?
Hợp đồng futures là thỏa thuận giữa hai bên — thường là hai người dùng trên một sàn giao dịch — để mua và bán tài sản cơ sở (trong trường hợp này là BTC) với mức giá đã thỏa thuận trước (giá kỳ hạn), vào một ngày nhất định trong tương lai.
Mặc dù các nội dung chi tiết hơn có thể khác biệt giữa các sàn giao dịch, nhưng hợp đồng futures về cơ bản vẫn dựa trên nguyên tắc - hai bên đồng ý cố định giá của tài sản cơ sở cho giao dịch trong tương lai.
Để thuận tiện, hầu hết sàn giao dịch không yêu cầu người nắm giữ hợp đồng futures nhận tài sản cơ sở thực tế (chẳng hạn như thùng dầu hoặc vàng miếng) sau khi hợp đồng đáo hạn, mà thay vào đó hỗ trợ thanh toán bằng tiền mặt.
Tuy nhiên, hợp đồng futures Bitcoin được thanh toán vật lý, chẳng hạn như hợp đồng do Bakkt - Sàn Giao Dịch Liên Lục Địa (ICE) cung cấp, đang ngày càng phổ biến, vì việc chuyển đổi Bitcoin thực sự có thể được thực hiện tương đối dễ dàng so với hầu hết các loại hàng hóa.
Hợp đồng futures Bitcoin hoạt động như thế nào?
Hãy cùng tìm hiểu giao dịch hợp đồng futures BTC trên OKX. Trước hết, thị trường tương lai hằng tuần chỉ đơn giản là người nắm giữ hợp đồng đang đặt cược vào giá Bitcoin trong một tuần — OKX cũng cung cấp các khoảng thời gian hai tuần một lần, hằng quý và hai quý một lần cho các hợp đồng tương lai.
Vì vậy, nếu Bitcoin đang giao dịch ở mức 10.000 USD hôm nay và Adam tin rằng giá sẽ cao hơn vào tuần tới, anh ấy có thể mở vị thế mua với tối thiểu một hợp đồng (mỗi hợp đồng BTC trị giá tương đương 100 USD) trên thị trường hợp đồng futures hằng tuần của OKX.
Khi ai đó mua và nắm giữ Bitcoin (mua long), họ đang tin rằng giá sẽ tăng cao hơn, nhưng không thể kiếm được lợi nhuận nếu giá giảm. Bán short, hoặc bán tài sản hôm nay với kỳ vọng giá tài sản sẽ giảm vào ngày mai là cách nhà giao dịch kiếm lời từ việc giá giảm.
Trong ví dụ này, chúng ta sẽ giả định Adam mở 100 hợp đồng vị thế mua (100 x 100 USD = 10.000 USD), thể hiện chung cam kết của Adam là mua 1 BTC vào ngày thanh toán vào tuần tới (15:00 thứ Sáu hằng tuần trên OKX, theo giờ Việt Nam) với mức giá đó - 10.000 USD.
Mặt khác, chúng ta có Robbie, người tin rằng giá Bitcoin sẽ thấp hơn 10.000 USD vào tuần tới và muốn bán short. Robbie cam kết bán 100 hợp đồng, hoặc 1 BTC, vào ngày thanh toán tuần tới với mức giá đã thỏa thuận là 10.000 USD.
Adam và Robbie được kết nối với nhau trên sàn giao dịch và trở thành hai bên ký kết hợp đồng futures: Adam cam kết mua 1 BTC với giá 10.000 USD và Robbie cam kết bán 1 BTC với giá 10.000 USD khi hợp đồng đáo hạn.
Giá Bitcoin một tuần sau, vào ngày thanh toán, sẽ quyết định liệu hai nhà giao dịch này lời hay lỗ.
Một tuần trôi qua và Bitcoin đang giao dịch ở mức 15.000 USD. Điều này có nghĩa là Adam, người đồng ý mua 1 BTC với giá 10.000 USD, thu được lợi nhuận từ hợp đồng của mình, kiếm được 5.000 USD. Adam, như đã thỏa thuận, chỉ cần trả 10.000 USD cho 1 BTC, anh ta có thể bán 1 BTC ngay lập tức với giá trị thị trường hiện tại là 15.000 USD.
Mặt khác, Robbie mất 5.000 USD vì phải bán 1 BTC của mình với giá đã thỏa thuận là 10.000 USD, mặc dù hiện tại BTC có giá 15.000 USD.
Tùy thuộc vào tài sản Adam và Robbie đã sử dụng, OKX thanh toán hợp đồng bằng stablecoin Tether (USDT) hoặc BTC, ghi có vào tài khoản của Adam hoặc Robbie với lãi lỗ đã thực hiện.
Vì hợp đồng tương lai phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư, nên các chỉ báo như Tỷ lệ Long/Short BTC có thể cung cấp cái nhìn tóm lược về tâm lý chung. Tỷ lệ Long/Short BTC, so sánh tổng số người dùng có vị thế mua với người dùng có vị thế bán, trong cả hợp đồng tương lai và hợp đồng hoán đổi vĩnh cửu.
Khi tỷ lệ là 1, số lượng người đang nắm giữ vị thế mua và bán bằng nhau (tâm lý thị trường trung lập). Tỷ lệ cao hơn 1 (nhiều vị thế mua hơn so với vị thế bán) cho thấy kỳ vọng thị trường tăng giá, trong khi tỷ lệ thấp hơn 1 (nhiều vị thế bán hơn vị thế mua) cho thấy kỳ vọng thị trường giảm giá.
Tại sao mọi người mua và bán BTC thông qua hợp đồng tương lai?
Tại sao người dùng lại tham gia hợp đồng tương lai để mua hoặc bán Bitcoin thay vì giao dịch BTC trực tiếp trên thị trường giao ngay? Nhìn chung, câu trả lời cho điều này là quản lý rủi ro và đầu cơ.
Quản lý rủi ro
Hợp đồng tương lai từ lâu đã được sử dụng bởi những người nông dân đang tìm cách giảm thiểu rủi ro và quản lý dòng tiền bằng cách đảm bảo nhận được cam kết về sản phẩm của mình trước thời hạn, với mức giá đã thỏa thuận trước. Vì sản phẩm nông nghiệp có thể mất thời gian chuẩn bị nên nông dân muốn tránh sự biến động giá thị trường và những điều không chắc chắn trong tương lai.
Sự biến động và thay đổi giá của Bitcoin cũng đòi hỏi việc chủ động quản lý rủi ro, đặc biệt đối với những người dựa vào tài sản kỹ thuật số để kiếm nguồn thu nhập đều đặn.
Doanh thu của thợ đào phụ thuộc vào giá Bitcoin và chi phí hằng tháng của họ. Trong khi giá Bitcoin có thể biến động dữ dội mỗi ngày, chi phí phần lớn vẫn cố định, gây khó khăn cho việc dự đoán chắc chắn thu nhập.
Hơn nữa, sự cạnh tranh ngày càng gia tăng trong lĩnh vực khai thác coin tạo ra những thách thức mới không liên quan đến giá, chẳng hạn như dư thừa phần cứng do độ khó tăng lên. Cách duy nhất để thợ đào tiếp tục hoạt động trong môi trường như vậy với rủi ro tối thiểu là phòng ngừa rủi ro bằng các công cụ phái sinh như hợp đồng tương lai.
Đầu cơ
Tuy nhiên, quản lý rủi ro hoặc phòng ngừa rủi ro khác với đầu cơ, đây cũng là một trong những yếu tố chính thúc đẩy giao dịch hợp đồng tương lai Bitcoin. Vì các nhà giao dịch và đầu cơ muốn kiếm lời từ biến động giá theo cả hai hướng (lên hoặc xuống), nên họ cần có khả năng đặt cược theo từng hướng — mua long hoặc bán short.
Hợp đồng tương lai giúp người dùng bi quan tác động lên tâm lý thị trường, một hiện tượng được Ngân hàng Dự trữ Liên bang San Francisco thảo luận chi tiết trong nghiên cứu của mình với tiêu đề Cách Giao Dịch Hợp Đồng Tương Lai Thay Đổi Giá Bitcoin.
Cuối cùng, hợp đồng tương lai Bitcoin phổ biến vì cho phép sử dụng đòn bẩy, trong đó nhà giao dịch có thể mở vị thế lớn hơn số tiền nạp của mình, miễn là họ duy trì tỷ lệ ký quỹ hợp lý — do sàn giao dịch xác định. Việc sử dụng đòn bẩy không làm thay đổi bất kỳ điều kiện nào liên quan đến công cụ phái sinh và chỉ được dùng để tăng cường rủi ro cũng như phần thưởng.
Khi thị trường tăng giá, hợp đồng tương lai tăng giá trị và có thể bán với giá cao hơn giá giao ngay, và ngược lại. Sự chênh lệch này, được gọi là cơ sở, là chỉ báo hữu ích khác nhằm đánh giá tâm lý thị trường.
Khi cơ sở dương (giá tăng), nghĩa là giá hợp đồng tương lai cao hơn giá giao ngay thực tế. Khi cơ sở âm (giá giảm), điều đó cho thấy giá hợp đồng tương lai thấp hơn giá giao ngay.
Hợp đồng tương lai vĩnh cửu hoặc hoán đổi vĩnh cửu BTC
Ngoài hợp đồng tương lai tiêu chuẩn đã thảo luận ở trên, thị trường Bitcoin cũng hỗ trợ hợp đồng hoán đổi vĩnh cửu, là hợp đồng tương lai không có ngày đáo hạn.
Vì không có ngày thanh toán nên cả hai bên đều không phải mua hoặc bán. Thay vào đó, người dùng được phép giữ vị thế ở trạng thái chờ khớp miễn là tài khoản của họ có đủ BTC (tiền ký quỹ) để thực hiện.
Tuy nhiên, trái ngược với hợp đồng tương lai tiêu chuẩn có giá của hợp đồng và tài sản cơ sở dần tương đương nhau khi hợp đồng đáo hạn, hợp đồng vĩnh cửu không có ngày tham chiếu như vậy trong tương lai. Hợp đồng tương lai vĩnh cửu hoặc hoán đổi vĩnh cửu sử dụng cơ chế khác để hợp nhất giá định kỳ, gọi là tỷ lệ funding.
Mục đích của tỷ lệ funding là nhằm giữ cho giá hợp đồng phù hợp với giá giao ngay của tài sản cơ sở, tránh độ sai lệch lớn.
Cần lưu ý rằng tỷ lệ funding là khoản phí được thỏa thuận giữa hai bên trong hợp đồng (các bên mua và bán) — không phải phí do sàn giao dịch thu.
Ví dụ, nếu giá trị của hợp đồng vĩnh cửu tiếp tục tăng, tại sao những người bán short (thuộc bên bán) lại tiếp tục giữ một hợp đồng chờ khớp vô thời hạn? Tỷ lệ funding giúp cân bằng tình huống như trên. Tỷ lệ funding tự thay đổi và do thị trường xác định.
Hợp đồng hoán đổi vĩnh cửu BTC hoạt động như thế nào?
Ví dụ: nếu hợp đồng hoán đổi vĩnh cửu được giao dịch ở mức 9.000 USD nhưng giá giao ngay của BTC là 9.005 USD, tỷ lệ funding sẽ âm (để bù đắp chênh lệch giá). Tỷ lệ funding âm có nghĩa là người nắm giữ vị thế bán phải trả tiền cho người nắm giữ vị thế mua.
Ngược lại, nếu giá của hợp đồng cao hơn giá giao ngay, tỷ lệ funding sẽ dương — người nắm giữ hợp đồng vị thế mua phải trả tiền cho người nắm giữ hợp đồng vị thế bán.
Trong cả hai trường hợp này, tỷ lệ funding thúc đẩy việc mở vị thế mới, từ đó có thể đưa giá hợp đồng đến gần hơn với giá giao ngay.
Các khoản thanh toán tỷ lệ funding được thực hiện 8 giờ một lần trên hầu hết sàn giao dịch, bao gồm cả OKX, miễn là người nắm giữ hợp đồng giữ vị thế của mình ở trạng thái chờ khớp. Mặt khác, lãi & lỗ được ghi nhận tại thời điểm thanh toán hằng ngày và được tự động ghi có vào tài khoản của chủ sở hữu.
Dữ liệu tỷ lệ funding, hiển thị như bên dưới, có thể được sử dụng để nhanh chóng đánh giá xu hướng và hiệu suất của thị trường trong bất kỳ khoảng thời gian nào. Một lần nữa, tỷ lệ funding dương cho thấy thị trường nhìn chung tăng giá — giá hợp đồng hoán đổi cao hơn giá giao ngay. Tỷ lệ funding âm cho thấy tâm lý giảm giá, nghĩa là giá hợp đồng hoán đổi thấp hơn giá giao ngay.
Quyền chọn Bitcoin
Giống như hợp đồng tương lai Bitcoin, quyền chọn cũng là sản phẩm phái sinh theo dõi giá Bitcoin theo thời gian. Tuy nhiên, không giống như hợp đồng tương lai tiêu chuẩn — trong đó hai bên đồng ý về ngày và giá để mua hoặc bán tài sản cơ sở — với quyền chọn, bạn thực sự mua “quyền chọn” hoặc quyền mua hoặc bán tài sản ở một mức giá đã định trong tương lai.
Mặc dù quyền chọn tiền mã hóa ra đời trễ hơn so với hợp đồng tương lai, nhưng trong tháng này, quyền chọn Bitcoin đã đạt mức cao nhất mọi thời đại là hơn 1 tỷ USD tính theo Hợp đồng mở (OI). OI biểu thị tổng giá trị (thường là USD) của các hợp đồng quyền chọn hiện chưa thanh toán. Hợp đồng mở ngày càng tăng thường cho thấy dòng vốn mới đổ vào thị trường.
Quyền chọn mua và Quyền chọn bán
Có hai loại hợp đồng quyền chọn, quyền chọn mua và quyền chọn bán. Quyền chọn mua cung cấp cho chủ sở hữu quyền mua tài sản cơ sở vào một ngày đã định (đáo hạn) và quyền chọn bán cho chủ sở hữu quyền bán tài sản đó. Mỗi quyền chọn, tùy thuộc vào các điều kiện liên quan, có giá thị trường, được gọi là phí quyền chọn.
Hợp đồng quyền chọn cũng có hai loại, kiểu Mỹ và kiểu châu Âu. Quyền chọn kiểu Mỹ có thể được thực hiện - nghĩa là người nắm giữ mua hoặc bán - vào bất kỳ thời điểm nào trước ngày đáo hạn, trong khi quyền chọn kiểu Châu Âu chỉ có thể được thực hiện vào ngày đáo hạn. OKX hỗ trợ quyền chọn kiểu châu Âu.
Sở hữu quyền chọn có nghĩa là nếu người nắm giữ quyết định không thực hiện quyền mua hoặc bán của họ vào ngày đáo hạn, thì hợp đồng sẽ mất hiệu lực. Người nắm giữ không cần phải thực hiện quyền mua hoặc bán, nhưng họ sẽ mất phí quyền chọn — mức giá mà họ đã trả cho hợp đồng.
Quyền chọn cũng được thanh toán bằng tiền mặt để thuận tiện giao dịch, nhưng tồn tại những rủi ro rất khác so với hợp đồng tương lai. Với hợp đồng tương lai, không có giới hạn rủi ro và phần thưởng đối với một trong hai bên giao dịch (giá Bitcoin có thể biến động theo mọi hướng trước khi thanh toán). Nhưng với quyền chọn, người mua có tiềm năng lợi nhuận không giới hạn và tổn thất hạn chế, trong khi người bán quyền chọn có tổn thất tiềm ẩn không giới hạn và lợi nhuận rất hạn chế (theo như giải thích bên dưới).
Hợp đồng quyền chọn Bitcoin hoạt động như thế nào?
Nếu Bitcoin đang giao dịch ở mức 10.000 USD ngày hôm nay và lần này, Robbie tin rằng giá sẽ cao hơn vào một ngày nhất định trong tương lai (giả sử một tháng sau), anh ấy có thể mua một quyền chọn mua. Quyền chọn mua của Robbie có giá thực hiện (giá mà BTC có thể được mua trong tương lai) là 10.000 USD trở xuống.
Nếu một tháng sau Bitcoin giao dịch ở mức 15.000 USD, Robbie có thể thực hiện quyền chọn mua của mình và mua Bitcoin với giá 10.000 USD để kiếm lợi nhuận ngay lập tức. Ngược lại, nếu sau một tháng Bitcoin giao dịch ở mức 9,000 USD, Robbie có thể để quyền chọn của mình hết hiệu lực.
Tuy nhiên, chúng ta chưa xem xét phí quyền chọn trong cả hai trường hợp này. Phí quyền chọn là số tiền Robbie sẽ trả để mua quyền chọn mua — giá thị trường của quyền chọn. Nếu phí quyền chọn là 1.500 USD, Robbie sẽ trả 1.500 USD hôm nay để có quyền mua Bitcoin với giá 10.000 USD một tháng sau đó.
Điều này có nghĩa là, đối với Robbie, giá hòa vốn thực sự là 10.000 USD + 1.500 USD = 11.500 USD — vì vậy Robbie cần BTC cao hơn 11.500 USD để kiếm được lợi nhuận. Nếu Robbie để quyền chọn của mình hết hiệu lực, anh ta sẽ chỉ mất phí quyền chọn 1.500 USD.
Vì vậy, trên thực tế, trong khi tiềm năng kiếm lời của Robbie là không giới hạn (hoặc chỉ bị giới hạn bởi giá Bitcoin), tổn thất của Robbie bị giới hạn bởi phí quyền chọn mà anh đã trả. Trong bất kỳ trường hợp nào, Robbie cũng không thể chịu lỗ nhiều hơn phí quyền chọn trong hợp đồng này.
Tiếp đến là Adam, người tin rằng giá Bitcoin sẽ giảm trong tháng tới. Adam có thể mua một quyền chọn bán với giá thực hiện là 10.000 USD. Điều này nghĩa là, Adam sẽ có quyền chọn bán Bitcoin với giá 10.000 USD vào tháng sau, bất kể giá giao ngay là bao nhiêu.
Sau một tháng, nếu Bitcoin được giao dịch thấp hơn 10.000 USD, giả sử ở mức 8.000 USD, Adam sẽ kiếm được lợi nhuận bằng cách thực hiện quyền chọn của mình - bán BTC với giá cao hơn 2.000 USD so với giá thị trường. Nếu BTC đang giao dịch cao hơn 10.000 USD, anh ấy có thể để quyền chọn của mình hết hiệu lực.
Adam cũng sẽ phải trả phí quyền chọn để mua quyền chọn này, và giống như Robbie, phí quyền chọn cũng là số tiền tối đa mà anh ấy mạo hiểm trong hợp đồng này.
Mặt khác, chúng ta có những người bán quyền chọn hoặc người viết hợp đồng, là đối tác của Robbie và Adam và đã đồng ý bán cho họ quyền chọn mua cũng như quyền chọn bán tương ứng. Về cơ bản, người bán quyền chọn hứa hẹn sẽ bán và mua BTC theo yêu cầu, để đổi lấy phí quyền chọn do Robbie và Adam chi trả.
Xét về rủi ro, người bán quyền chọn có lợi nhuận bị giới hạn bởi phí quyền chọn mà họ tính, nhưng tổn thất tiềm ẩn thì không giới hạn, vì họ sẽ phải mua hoặc bán BTC nếu thực hiện quyền chọn, bất kể chênh lệch giữa giá giao ngay và giá thực hiện là bao nhiêu. Điều này có thể được giải thích thêm thông qua chế độ xem Thị Trường Quyền Chọn Bitcoin OKX bên dưới.
Quyền chọn mua và quyền chọn bán có ngày đáo hạn vào 25/09/2020 được hiển thị trong biểu đồ trên. Vòng tròn màu xanh biểu thị các hợp đồng quyền chọn có giá thực hiện là 11.000 USD, nghĩa là người nắm giữ quyền chọn mua cho hợp đồng này sẽ có thể mua Bitcoin với giá 11.000 USD vào ngày 25/09, trong khi người nắm giữ quyền chọn bán sẽ có thể bán Bitcoin với giá tương tự. Các vòng tròn màu xanh lá cây và màu đỏ biểu thị giá đánh dấu, đây là chỉ báo dựa trên giá trị trung bình về định giá thị trường, trong khi dữ liệu “Bid1” và “Ask1” phản ánh giá chào bán hiện tại của thị trường.
Nếu hôm nay Robbie mua quyền chọn mua này, anh ấy sẽ trả giá chào bán tốt nhất – là $1.373,08 trong ảnh chụp màn hình phía trên – đây là phí quyền chọn để Robbie có quyền mua Bitcoin ở mức $11.000 vào ngày 25/09. Tương tự, Adam sẽ trả 2.712,90 USD để mua quyền chọn bán của mình để có quyền bán Bitcoin với giá 11.000 USD vào ngày 25/09.
Sự khác biệt về phí quyền chọn này thể hiện tâm lý thị trường, trong đó đối tác đồng ý mua Bitcoin của Adam tin rằng đó là phi vụ cá cược rủi ro hơn so với bên đồng ý bán cho Robbie.
Hợp Đồng Mở Theo Giá Thực Hiện là dữ liệu có thể cho thấy triển vọng của thị trường ngay lập tức, thể hiện trong biểu đồ dưới đây.
Biểu đồ này hiển thị giá trị (tính bằng BTC) của quyền chọn chưa đáo hạn (quyền chọn mua + quyền chọn bán) ở các mức giá thực hiện khác nhau. Bạn có thể thấy hầu hết nhà giao dịch đều có hợp đồng quyền chọn với giá thực hiện là 10.125 USD, tiếp đến là 7.250 USD và 11.250 USD. Dữ liệu này nhấn mạnh ba mức giá thực hiện phổ biến nhất, đang áp dụng đối với Bitcoin — và khoảng giá dự kiến trong tương lai gần.
Tại sao mọi người mua và bán BTC thông qua hợp đồng quyền chọn?
Hợp đồng quyền chọn, giống như hợp đồng tương lai, cũng là công cụ quản lý rủi ro, nhưng có phần linh hoạt hơn vì không đòi hỏi người mua thực hiện bất kỳ nghĩa vụ nào.
Một lần nữa, chúng ta có thể thảo luận về thợ đào Bitcoin, bên hưởng lợi tiềm năng của những hợp đồng này, nơi họ có thể mua quyền chọn bán nhằm đảm bảo tỷ lệ nhất định cho BTC đã khai thác trong tương lai. Tuy nhiên, không giống như hợp đồng tương lai khi thợ đào có nghĩa vụ bán BTC của mình bất kể với mức giá bao nhiêu, trong hợp đồng quyền chọn, họ có thể chọn không bán nếu giá Bitcoin tăng đáng kể.
Đầu cơ vẫn là lý do khác cho việc sử dụng quyền chọn, bởi chúng cho phép nhà giao dịch thận trọng đặt cược với số tiền rủi ro nhỏ hơn nhiều (phí quyền chọn) so với hợp đồng tương lai.
Công cụ phái sinh và độ uy tín của Bitcoin
Công cụ phái sinh như hợp đồng tương lai và quyền chọn hỗ trợ xác định giá của tài sản cơ sở — quá trình xác định giá của thị trường — bằng cách cung cấp cho thị trường những công cụ cần thiết để thể hiện tâm lý thị trường. Chẳng hạn, vì không có công cụ phái sinh, nhà đầu tư Bitcoin phần lớn phải mua và nắm giữ chính lượng Bitcoin đó, điều này đã gây ra bong bóng Bitcoin vào năm 2017, khi giá tăng vọt lên mức cao nhất mọi thời đại.
Chỉ sau khi CME và Cboe ra mắt hợp đồng tương lai Bitcoin, những người bán short trên thị trường mới có thể làm vỡ bong bóng.
Dù sự sụp đổ sau đó và “mùa đông tiền mã hóa” năm 2018 đã tác động mạnh lên thị trường, nó cũng thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển, khi giá cả ổn định, cho phép công nghệ và sự chấp nhận một lần nữa trở lại vị thế hàng đầu.
Trong khi đó, việc ra mắt công cụ phái sinh được quản lý, chẳng hạn như Quyền chọn Bitcoin của Bakkt, đang giúp hợp pháp hóa không gian tiền mã hóa và thu hút nhà đầu tư tổ chức.
Cuối cùng, để Bitcoin trở thành loại tài sản được chấp nhận rộng rãi, nhiều người cho rằng cần có thị trường giao dịch minh bạch, khó bị thao túng.
Để đạt được điều này sẽ cần một dòng vốn mới, tăng tính thanh khoản, giảm biến động, quá trình hình thành giá tự nhiên và sự tin tưởng của các nhà đầu tư tổ chức quy mô lớn. Mỗi sản phẩm phái sinh chất lượng đều có khả năng đưa Bitcoin đến gần hơn với việc được hợp pháp hóa.
OKX Insights trình bày báo cáo phân tích thị trường, tính năng chuyên sâu và tin tức chọn lọc từ những chuyên gia tiền mã hóa.
Cách sử dụng Bot giao dịch tiền mã hóa của OKX
Cách giao dịch lô tiền mã hóa trên Thị trường Liquid của OKX
Crypto TradingView: Hướng dẫn giao dịch bằng TradingView
Chiến lược giao dịch hợp đồng futures crypto tốt nhất
